Przeskocz do treści

Zakon karmelitański czci Matkę Najświętszą w Litanii pod wezwaniem Królowo, Ozdobo Karmelu, módl się za nami. Wezwanie to jest krótkim streszczeniem wszystkich dobrodziejstw Maryi, tak hojnej dla dzieci Karmelu i streszczeniem miłości, z jaką Zakon odnosi się do swej najukochańszej Pani, Matki i Opiekunki, jest wyrazem stosunku, jaki zachodzi między tą Matką a Jej uprzywilejowanymi dziećmi. Wszyscy czujemy potrzebę, by kochać i być kochanymi; jest to konieczność, której nie możemy zaprzeczyć, nie kłamiąc własnemu sercu. Niepokój bowiem serca na tym polega, że nieustannie pragnie albo kochać, albo być kochanym, i niepokój ten znika dopiero wtedy, kiedy serce upewni się całkowicie o tej podwójnej, niczym niezamąconej miłości.

Zaspokojenie tego naturalnego, a jednak największego pragnienia, znajdujemy częściowo w stosunku mniej lub więcej bliskim, jaki zachodzi między osobami nam drogimi i umiłowanymi; na przykład łączność, jaka zachodzi między matką a dzieckiem, należy do najwyższych i najświętszych, tak, że dziecko pozbawione matki daleko więcej jest osierocone, niż po utracie samego tylko ojca. Ponieważ jednak miłość ludzka, choćby najwznioślejsza, nie zaspokoi naszego serca i dąży z konieczności do samego źródła, to jest do Boga, więc my wszyscy jesteśmy w tym opuszczeniu naszego serca jakby sierotami, a zwłaszcza zakonnicy, którzy opuściwszy ojca i matkę, poszli w tym doczesnym życiu za Chrystusem, aby zamienić miłość naturalną na nadnaturalną i za ofiarę serca z uczuć ziemskich osiągnąć kiedyś pełność miłości w Bogu.

(...) Maria, Decor Carmeli! Ileż to w tym imieniu i tytule brzmi przecudnych tonów, jak ściśle łączy się ta najpiękniejsza w Palestynie góra z najpiękniejszym imieniem na świecie? Na tej to górze pierwszą cześć odbiera Niepokalana Dziewica, na szczytach Karmelu pierwsze Jej dobrodziejstwa, i jakby z łona tej góry wychodzą pierwsi czciciele Maryi, Karmelici, Zakon Maryi, Ordo Mariae, którego członkowie dla szczególniejszej czci, jaką mieli dla Matki Boga, nazywani byli powszechnie: Braćmi Maryi z Góry Karmel.

Zakon karmelitański uważa św. Proroka Eliasza za swego Fundatora; on to bowiem rodzajem swego życia i modlitwy, apostolstwa i gorliwości o dusz zbawienie, a przede wszystkim przez widzenie Najświętszej Dziewicy na Górze Karmel, założył fundament tego powołania i życia, jakie Karmelici prowadzą. Znane jest to widzenie Eliasza. Oto, kiedy siedemkroć na Górze Karmel modlił się w czasie posuchy o deszcz, mała chmura, jakby stopa człowiecza, wychodziła z morza a następnie stała się chmurą wielką i napełniła ziemię, spuszczając deszcz obfity, tak, że szum ulewy słychać było z daleka. Ojcowie święci widzą zgodnie w tej chmurce podnoszącej się z morza, figurę Najświętszej Dziewicy Maryi, która z gorzkich wód tego świata podnosząc się wolna od grzechu i Niepokalana, jako lekka chmurka niebieską rosą łaski zwilżyła całą ziemię, dając światu Zbawiciela. Tak to święty Eliasz w tej chmurce Karmelu pierwszy uczcił Matkę Boga, która wzięła w swe posiadanie tę najpiękniejszą w Palestynie górę, stając się przez to samo najpiękniejszą tej góry Ozdobą, Decor Carmeli.

Ten to znak Dziewicy na pewno mieli przed oczyma chrześcijanie apostolskich czasów, mieszkańcy Karmelu i pierwsi ery chrześcijańskiej Karmelici, którzy na Karmelu wznieśli na cześć Maryi kaplicę i tam schodząc się siedem razy dziennie, na wzór Proroka Eliasza siedemkroć w psalmach i hymnach pozdrawiali Najświętszą Dziewicę. W ten sposób Maryja utwierdziła swą siedzibę na Górze Karmel i stąd cześć tej Królowej i Ozdoby Karmelu roznosili święci Karmelu pustelnicy na wschodzie, szerząc ją i broniąc nie tylko sposobem swego życia, ale także gorącym słowem. Kiedy zaś, w następstwie zmienionych przez napady muzułmańskie warunkach, pustelnicy odosobnione po jaskiniach życie zamienili na sposób życia cenobicki, to jest na wspólne życie w klasztorach, nie zmienili przecież czci Maryi. Św. Brokard, który od św. Alberta, patriarchy jerozolimskiego, otrzymał regułę na wspólne życie, umierając, jako testament wszystkim Braciom Maryi z Góry Karmel zalecił: „Synowie, Bóg wybrał i powołał was do zakonu pustelniczego; z Jego łaski szczególniejszej nazywamy się Braćmi Maryi. Baczcież tedy, abyście po mojej śmierci tego tytułu na próżno nie nosili. Trwajcie w dobrym, gardźcie światem i jego bogactwami, a życie wasze na wzór Maryi i Eliasza ułóżcie”!

Zrosła się, więc cześć Maryi z Karmelem: chmurka ta niegdyś mała, rozrosła się tak dalece, że nie tylko cały Wschód napełniła niebiańską rosą kontemplacji, i cnót Maryi, ale przeniosła się niebawem na Zachód, strumieniami zbawczego deszczu zraszając i użyźniając wszędzie, gdzie przeszła. Wskutek bowiem napadów mahometan na Ziemię Świętą i prześladowań przez nich życia zakonnego, Karmelici, nie mogąc spokojnie przebywać w swych klasztorach, przenieśli się z Palestyny do Europy. I tu Maryja okazała im szczególniejszą swoją opiekę. Niebezpieczeństwa bowiem poczęły zagrażać Zakonowi w nowych siedzibach. Nie ustawały jeszcze prześladowania od zewnątrz; wtargnęły również do winnicy Karmelu niebezpieczeństwa wewnętrzne. Widział to wielki czciciel i sługa Maryi, generał Zakonu, św. Szymon Stock, i bolał nad tymi uciskami i nad pewnymi oznakami rozluźnienia życia zakonnego wśród braci. Czynił wszystko, by temu zapobiec, całą ufność położył w Matce Najświętszej, modląc się gorąco, aby Ona szczególniejszym jakimś znakiem zasłoniła zakon przed niebezpieczeństwami. Prośby i umartwienia w tym celu płynęły do Matki dniem i nocą. I oto Maryja ukazując się swemu wiernemu słudze, dała na ręce jego i przez niego całemu Zakonowi „Znak zbawienia” i „Znak braterstwa” – Szkaplerz św., aby wszyscy nim odziani, żyjąc w czystości i z dala od zepsucia świata, zapewnili sobie przez miłość Maryi życie wieczne.

Tym to znakiem Szkaplerza św. Maryja zaznaczyła swą królewską nad Karmelem opiekę, i odziała go nowym blaskiem, a przez Szkaplerz spokrewniła z Karmelem nieprzeliczone rzesze wiernych, którzy tę sukienkę świętą przywdziali z rąk sług Maryi, pewni że Maryja nie zostawi ich sierotami, lecz, jak to sama przyrzekła, otoczy ich macierzyńskim sercem za życia i po śmierci pamiętać będzie o nich, w pierwszą sobotę wprowadzając ich z czyśćca do nieba.

Po dwu jednak wiekach, duch pierwotnej gorliwości zakonnej ostygł w Karmelu. I wtedy nie opuściła swego Zakonu Maryja. Ona to, Królowa i Ozdoba Karmelu wybrała Dziewicę z Avila, jej poddała myśl odnowienia podupadającego Karmelu i obudzenia w nim życia, to jest przede wszystkim miłości do Maryi. (...)Teresa wiedziała bowiem, że gdy miłość Maryi odżyje, Karmel wróci do pierwotnego blasku i piękności, że w nim przez Maryję odnowi się duch modlitwy, umartwienia i apostolstwa.

(...) W naszych zaś czasach, zagubionych duchowo, zepsutych moralnie, obojętnych na piękno życia nadprzyrodzonego, Maryja posyła tak Karmelowi, jak i światu całemu, swój kwiat nadobny z Karmelu – uroczą dziewicę, świętą z Lisieux, małą Teresę od Dzieciątka Jezus. I to dziecko Karmelu, dziewiczym głosem śpiewa cześć Maryi; (...) i ona to rzuca kwiaty z Karmelu pełne woni modlitwy, prostoty i apostolstwa i miłości do Maryi, a rzuca je z taką miłością i wdziękiem, że serca najwięcej zamknięte otwierają się i spoglądają z serdeczną miłością na Tę, która jest więcej „Matką niż Królową” i wołają razem z Teresą: O jakże kocham Dziewicę Maryję!

Jest więc Maryja ozdobą Karmelu. Dała zakonowi swe imię, dała opiekę przedziwną, dała swą sukienkę łaski, Szkaplerz święty, dała swoje życie modlitwy, ofiary i apostolstwa w ratowaniu dusz, da zaś na pewno sługom swoim Syna swego, jako nagrodę wiekuistą. Po tym wygnaniu okaże nam błogosławiony owoc żywota swego, aby, jak prorokował o nim Izajasz, piękność Karmelu spłynęła przez Matkę na Syna: Data est ei Decor Carmeli... daną mu jest Ozdoba Karmelu.

Wszystkie zaś dzieci Karmelu, co czynić mają dla swej Królowej i Ozdoby? Tak jak Eliasz rozmyślać Jej piękno w kornej modlitwie, tak jak Teresa od Jezusa oddać Jej klucze własnego serca, tak jak Jan od Krzyża pod Jej kierownictwem wstępować na szczyty Karmelu, by na nich umieścić triumf krzyża, tak jak Teresa od Dzieciątka być wiosennym kwiatem Maryi, tak wreszcie żyć i działać, aby cnoty dzieci były również ozdobą „Królowej Karmelu”! Uproś to dzieciom twoim: „Regina, Decor Carmeli”! – „Królowo, Ozdobo Karmelu”!

Regina, Decor Carmeli. Fragmenty. Zob. w: GK 1 (1927) 38-43.

Błogosławioną zwać mnie będą
wszystkie narody (Łk 1, 48).
Witaj Gwiazdo Morska! Ave Maris Stella!

(...) W czasach burz tego życia Kościół kieruje do Maryi wołania i wzdychanie swych dzieci i podaje im to wezwanie potężne, pożyczone od św. Efrema: Pod Twoją obronę uciekamy się Święta Boża Rodzicielko, naszymi prośbami nie racz gardzić w potrzebach naszych, ale od wszelakich złych przygód racz nas zawsze zachować, Panno chwalebna i błogosławiona.

Najmilsi, nie przestańcie nigdy spoglądać na tę cudowną gwiazdę. Woła na was św. Bernard: Jeżeli cię miotają bałwany wśród morza tego świata, nie obracaj oczu twych od tej gwiazdy. Jeśli się podnoszą wichury pokus, jeśli cię rzucają na zagładę, rzuć okiem na gwiazdę, wołaj Maryję. W niebezpieczeństwach, w trudnym położeniu myśl o Maryi - wołaj Maryję.

Złóżmy dzisiaj, moi drodzy, wianek u stóp Maryi, z tej czci i miłości uwity, jaką Ją wszyscy otaczamy. I zobaczmy, na jakich podstawach opiera się to nabożeństwo do Maryi. Które stworzenie jest tak wysokie i godne naszych hołdów, jak Maryja? Szanujemy wielkich ludzi, czcimy świętych. Maryja wznosi się ponad nich wszystkich. Już na początku świata widzimy Ją wyobrażoną w osobie pierwszej niewiasty, nazwanej matką wszystkich żyjących, której nasienie miało zetrzeć głowę węża. Ewa porodziła sprawiedliwego Abla, którego miłe ofiary Pan przyjmował, który sam stał się ofiarą gniewu niegodziwego Kaina. Maryja dała życie prawdziwemu Ablowi, Jezusowi, który składa Bogu prawdziwemu ofiarę chwały, którego właśnie bracia wydali na śmierć okrutną, który swą własną krwią złożył cenę za życie nasze.

(...) Maryja jest wzywana i błogosławiona tytułami, którymi sama miłość Boga objawia się między nędzą ludzką. I tak wołamy do Maryi, jako do Matki dobrej rady, Wspomożycielki wiernych, Panny łaskawej, Uzdrowienia naszego, Przyczyny naszej radości, naszej nadziei, naszej miłości, naszego życia. Kto z nas wyliczy Jej tytuły? Litania Loretańska to tylko mały ich elementarz. Ze wszystkich krańców świata katolickiego wznoszą się do Dziewicy Maryi hymny, modlitwy wdzięczności. Dla Niej miłość serca wszystkich ludów, dla Niej święta najuroczystsze, dla Niej posty najostrzejsze, dla Niej pielgrzymki najdłuższe, bazyliki, ołtarze i ofiary najbogatsze. Dzisiaj, jak w dzień Zwiastowania, błogosławioną jest między wszystkimi niewiastami; i przez wszystkie wieki usta powtarzać będą te słowa niewiasty izraelskiej, pełnej uwielbienia dla mądrości Zbawiciela: Błogosławione łono, które Cię nosiło i piersi, które ssałeś (por. Łk 11, 27).

Któż z nas przedarł się tak śmiały za obłoki niebieskie, by tam widzieć chwałę Maryi? Święty Jan, Jej ukochany syn i umiłowany uczeń, widział Ją odzianą słońcem, z gwiazdami na skroni, w cieniach księżycowych (por. Ap 12, 1). Maryja w niebie jest prawdziwie Królową Aniołów, Patriarchów, Proroków, Męczenników, Wszystkich świętych, wśród których Ona jedna jest obecna z Jezusem Chrystusem, z ciałem i duszą, czyli całkowicie chwalebna. Tak to dzieło rąk Boskich, najbardziej pokorne i najbardziej ukryte na ziemi, najwyżej jest obecnie wyniesione i podczas gdy gospodarzy w niebie, na ziemi jest przedmiotem czci najwyższej, jaki świat widział.

Wzywamy Maryję nie jako źródło łaski, ale jako kanał, przez który każda łaska przepływa, wzywamy Ją, aby nas przeprowadziła do Jezusa, jedynego Pośrednika między Bogiem a ludźmi (por. 1 Tym 2, 5).

Cześć Maryi, świętej Dziewicy opiera się na nauce wiary, na stałej Tradycji Kościoła. Znajdziecie Maryję we czci już przy kolebce chrześcijaństwa, w katakumbach, w liturgiach apostolskich, w zwyczajach pierwszych chrześcijan, znajdziecie Ją w pismach i kazaniach Ojców i Doktorów Kościoła. Najpiękniejsze okresy złotomówności chrześcijańskiej, to najszczytniejsze również pochwały pokornej Dziewicy. Grzegorz z Nyssy, Atanazy „młot herezji”, Cyryl Aleksandryjski - wzbogacili skarbiec pochwał Maryi, upiększyli hymnami i porywającymi wezwaniami liturgię katolicką.

Historia czci Maryi wiąże się ściśle z historią Kościoła, że nie można jej oddzielić. Każde pokolenie chrześcijańskie zostawiło na ziemi świadectwo swego nabożeństwa do Maryi; w mowach, w poezji, w dziełach sztuki - tak dalece, że jeśli serca ludzkie kiedy zamilkłyby o Maryi, kamienie wołać będą (por. Łk 19, 40)! Liczcie, jeśli możecie, świątynie wyrosłe jakby z ziemi ku chwale tej Dziewicy od czasów Konstantyna aż do naszych, na wschodzie i na zachodzie, na południu i na północy, na najmniejszych wysepkach i najludniejszych okolicach, na górach i dolinach. One są świadkami, jak Maryja jest kochana.

Cześć Maryi opiera się na woli Boga samego. On bowiem uczynił Maryję pośredniczką między nami a Jezusem, przez Jej macierzyństwo Boskie. Macie serce? Idźcie na Kalwarię - do stóp Krzyża, tam usłyszycie, dlaczego mamy kochać Maryję. Rozkaz Boga: Oto Matka wasza- oto syn Twój (por. J 19, 26-27).

Cześć Maryi opiera się na tym, co my nazywamy czułością, sercem Matki. Matką jest, nie może nie kochać nas. Cześć Maryi opiera się na tym, co nazywamy synowską miłością - Syn Boży nie odmówi niczego Matce Boga, zwłaszcza gdy prosi dla tak biednych dzieci, jakimi jesteśmy.

Ta zaś chwała Maryi, to równocześnie chwała Jezusa. Bo gdzie Maryja czczona, tam - jak uczy doświadczenie - Jezus Chrystus króluje, wiara się zachowuje, miłość się pali, religia jest żywa, płodna.

Cześć więc do Maryi to dźwignia potężna wszelkiej cnoty, to życie życia naszego. Ona daje siłę do zwyciężania siebie, powiększa męstwo duszy, potęguje energię woli. Kochajcie Ją, a zobaczycie, że najpiękniejsze cnoty zaczną kwitnąć między wami. Pokój, wierność zapanuje w rodzinach, nie będzie uganiania się za złudnymi rozkoszami, każdy podniesie swe myśli, oczyści pragnienia, we czci Maryi odżyje, odnowi się cały człowiek.

Witaj więc, o Maryjo, wołajmy ze św. Cyrylem, witaj Matko Boga i serdeczna Matko, kosztowna perło wszechświata, pochodnio nie gasnąca, korono dziewictwa i macierzyństwa, utwierdzenie naszej wiary, świątynio nie rozpadająca się, zamykająca Tego, którego niebo i ziemia ogarnąć nie może. Przez Ciebie, dziewic Królowo, niebiosa drżą z radości, piekło ucieka, ziemia się odmładza, przez Ciebie, Matko, do nieba człowiek biedny wraca, przez Ciebie my, o życie, o życie Twoje błagamy! Broń nas, bośmy poddani. Darz nas, bo Cię kochamy, nie oddalaj się od nas, bośmy Twe dzieci, przeprowadź bez grzechu przez to życie, a przy śmierci żywot wieczny nam uproś: o Pani łaskawa, o Matko litościwa, o słodka Dziewico Maryjo. Amen.

Kazanie na zakończenie nabożeństwa majowego. Kraków, 31 V 1911 r. (fragment)

„Dzięki Ci, Panie Jezu Chryste, za tę Ucztę,
na której Ty sam bywasz spożywany,
dzięki Ci za to, żeś nakazał kapłanom codziennie odnawiać
tę Ucztę na Twych ołtarzach, i że nas niegodnych
wezwałeś do uczestniczenia w niej.”

 

Jezus Chrystus przy „Ostatniej Wieczerzy” ustanowił Mszę św. nie tylko, jako ofiarę, ale też, jako ucztę ofiarną. Rozważając opis ewangeliczny Ostatniej Wieczerzy, widzimy, iż Pan nasz Jezus Chrystus nie tylko chciał, by w niej uczestniczyli Apostołowie, ale również, by jej uczestnikami stali się wszyscy, którzy uwierzą w Jego Bóstwo i Człowieczeństwo. Przy ostatniej wieczerzy łamał chleb i rozdzielał go biesiadnikom, mówiąc: Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało moje (Mt 26, 26), podobnież rozdzielał i wino: Bierzcie i pijcie to jest Krew moja (por. Mt 26, 27n). Po czym tę niewymowną władzę przeistaczania chleba i wina w Ciało i Krew Pańską udzielił Apostołom, by to samo czynili na Jego pamiątkę. W ten sposób Jezus Chrystus wszystkim przygotował swą Ucztę. Ucztę tę nazwał Chrystus „Ucztą Nowego Testamentu” (por. Łk 22, 20), bo ją przyrządził w sposób dotąd nieznany, zastawiając napoje i pokarmy, jakich dotąd usta człowieka nie dotknęły: Ciało i Krew swoją.

Wiedział nasz Zbawiciel, że człowiek miał zawsze głód i pragnienie Boga, tęsknił zawsze za zjednoczeniem się z Nim, za własnym niejako ubóstwieniem. Jest to już także prawo natury, że niższe stworzenia wciąż dążą do przemienienia się w istoty wyższe. Wszystko co tylko istnieje, instynktownie wznosi się, by dopiąć wyższego stopnia życia. (...)

Jeden tylko człowiek opuszczony przez siły przyrody. Od początku swego istnienia stęskniony, pragnie własnego niejako ubóstwienia, na próżno jednak, między nim a Bogiem pozostaje zawsze nieskończoność. Czyżby człowiek na zawsze miał pozostać niezaspokojony w swych tęsknotach?

Czytając przepisy ofiarnych ceremonii, już u ludów pogańskich spostrzegamy, że obecni spożywali dary ofiarne, aby w ten sposób wchłonąć w siebie niejako istotę boską, nasycić się jej jestestwem. Lecz zawsze były to jeszcze próżne wzdychania i marzenia, aby dosięgnąć Boga.

By nasycić to ludzkie pragnienie, sam Bóg musiał się zniżyć ku swemu stworzeniu. I oto w czasie Ostatniej Wieczerzy Chrystus, który umiłował swoje i do końca je umiłował (por. J 13, 1), podał na pożywienie ludzkie własne swe Ciało i własną swą Krew. Ustanowił ucztę Nowego Testamentu, ucztę która ma ubóstwiać Jego wiernych. Przedziwny cud Boskiej Miłości! Człowiek przystępując do tej anielskiej uczty, nie zatraca swego bytu, jak wszystkie inne stworzenia, nie asymiluje sobie istoty tego pokarmu niebieskiego, według praw przyrody, lecz sam przeistacza się niejako w pokarm tej niewymownej uczty, którym jest sam Bóg, Jezus Chrystus. Człowiek naprawdę posiadł Boga, wywyższył się nad anioły, ubóstwił się.

Dzięki Ci, Panie Jezu Chryste, za tę ucztę, na której Ty sam bywasz spożywany, dzięki Ci za to, żeś nakazał kapłanom codziennie odnawiać tę ucztę na Twych ołtarzach, i że nas niegodnych wezwałeś do uczestniczenia w niej.

[...] Jak chleb jest naszym codziennym pokarmem, tak samo Ciało Pana naszego Jezusa Chrystusa winno być codziennym posiłkiem dla duszy naszej. Mamy go przyjmować wzywając „Imienia Pańskiego” (por. Ps 115, 13), bo bez boskiej pomocy nigdy nie będziemy zdolni przyjąć Go jak należy. O tę godność przyjęcia Chleba niebieskiego, troszczy się kapłan w ciągu całej Mszy św. I teraz, gdy nadeszła chwila spożycia, jeszcze zda się drżeć i wzdrygać się, sam jakoby nie wiedząc w jakich słowach ma przemówić do Tego Gościa Niebieskiego, i jakim sposobem zaprosić Go do swego serca.

Z tego zakłopotania wyprowadza go przykład ewangelicznego setnika. Gdy mu bowiem zachorował jego ukochany sługa, udaje się do Jezusa prosząc o cud. Jezus widząc jego głęboką wiarę, kieruje swe kroki w stronę jego domu, a wtedy ten wstrzymując Go woła w najgłębszej pokorze: „Panie, nie jestem godzien, abyś wszedł pod dach mój, ale rzeknij tylko słowo, a będzie uzdrowiony sługa mój” (Mt 8, 8). Przedziwna wiara w moc słowa Bożego! Zachwycił się Boski Mistrz tymi słowami i uczynił zadość prośbom setnika. Kapłan przejmując się uczuciami setnika, trzymając w ręku święte postacie i bijąc się w piersi, po trzykroć woła z głębi serca za setnikiem: „Panie nie jestem godzien... lecz rzeknij tylko słowo, a będzie zbawiona dusza moja”.

Zob. Msza święta w przeżyciu kontemplacyjnym, t. 9, s. 195-197.

(...) Cóż to za światło i co za regułę przynosi mała Teresa? Przynosi to, czym sama jest. Oto ta pokorna 24-letnia dziewica, która piętnaście lat przeżyła na świecie, a dziewięć pomiędzy surowymi murami Karmelu w Lisieux, przynosi skarby swej maleńkości: prostotę i szczerość. Potrzebuje dziś świat, woła na jej widok Ojciec Święty, potrzebuje światła, aby mógł być dobrze rządzony i kierowany. Cóż to jest, to światło? Prostota sprawiedliwych, stąd Pismo mówi: Prostota sprawiedliwych będzie kierowała nimi (por. Prz 11, 3). Tę wielką, zapomnianą cnotę, niesie Teresa. Ona, Teresa, nazywa się maleńka, bo małymi drogami, dziecięcymi prawie krokami, dochodzi do najwyższej doskonałości. Wskazuje, że nie wielkie drogi ceni pokorny, nie wielkie myśli i wykonania, ale małe drogi, proste plany, szczere myśli prowadzą do szczęścia.

I w tej prostocie swojej, w tej maleńkości, jest naprawdę niedościgniona. To nowy, szczególniejszy sposób i typ świętej. Jej świętość, choć najwyższa, jest tak prosta, tak łatwa, tak przystępna, tak pociągająca, że kto czyta jej Dzieje duszy, musi się cieszyć i płakać, i zachwycać, i śmiać, a jednak musi się rozkochać w Bogu.

O Tereni można powiedzieć: śmiejąc się, uśmiechając ciągle, została świętą. I ta mała święta, to wielka „królewna”, jej ojciec (...) tak ją nazywał a ona rozumiała: żeby być wielką trzeba być małą. Małymi krokami, małymi drogami, ale zawsze iść naprzód, zawsze szczerze i prosto do Boga. I twierdziła, że więcej Boska wielkość się objawia, kiedy zniżać się raczy do małych, do niskich, do ubogich, do niedoskonałych, gdyż wtedy więcej jaśnieje jego wielkość, jego dobroć, jego miłosierdzie. (...)

Oprócz tej prostoty, której świat nie zna albo przyznaje mniej uznania, jest druga bolączka. Wzajemna nienawiść ludów i ludzi, którzy zapomnieli, że są braćmi, że mają Ojca w niebie, którego kochać mają i dla którego wzajemnie mają się kochać. To jest reguła najważniejsza i najkonieczniejsza obyczajów i  postępowania. I to światło przynosi Terenia. To święta miłości. Błogosławiona Terenia – prawdziwy kwiat tej miłości, z nieba na ziemię przeniesiony, niebo i ziemię podziwem napełnia. Dusza jej i serce, jak u niemowląt żywi się i karmi miłością dziecięcą, wiarą gorącą i mocną, prostą, ale głęboką. I z tej to miłości rodzą się pragnienia wielkie, apostolskie, męczeńskie. I ta miłość sprawia, że wszystko co myśli, co mówi, co czyni, jest życiem miłości. Tej Boskiej miłości się poświęca i tą miłość ogromną, a prostą, dziś w ofierze, zbolałemu i schorzałemu światu, niesie mała męczennica miłości. Niebem moim będzie, mówiła w swoim testamencie Terenia, czynić dobrze na ziemi.

To są krótkie rysy, dwie drogi, lub raczej jedna droga miłości prostej, a głębokiej. Uważając się za maleńką, czuła, że wielkich rzeczy nie dokona, więc jako mała chciała kochać jak najwięcej, szczerze jak dziecko. I ta droga maleńkości i miłości zaprowadziła ją na szczyty najwyższej doskonałości. Cum essem parvula placui Altissimo. Tą drogą szła i doszła w bardzo krótkim czasie do doskonałości.

Przebiegnijmy krótko jej żywot. (...) Urodziła się w 1873 r. Otoczona kochającą atmosferą rodzinną – miała świętych rodziców i światłe rodzeństwo. Kochana najwięcej, jako najmłodsza, wychowana była jak kwiatek, aby się nie zwarzyła i dusza jej w niczym nie ucierpiała. We wczesnym dzieciństwie straciła matkę, był to cios dla jej dziecięcej duszy, szczegóły tej śmierci później opisuje żywo, choć była wtedy czteroletnim dzieckiem. Zostawiła ta śmierć bardzo głębokie ślady w jej usposobieniu, stała się nader poważna. Ojciec, zacny i święty, zajął się jej wychowaniem; a szczególnie pierwszymi krokami kierowały jej starsze siostry – Marynia i Paulinka, obydwie później karmelitanki – i zaszczepiały w jej duszy gorącą pobożność i wstręt do grzechu. Pierwszym wyrazem, który nauczyła się czytać było niebo. Szczególniejszą miłością kochała Matkę Najświętszą. Największą jej radością było sypać kwiatki przed Najświętszym Sakramentem. Pierwsza jej spowiedź, w której spowiednik polecił jej kochać Matkę Najświętszą, zostawiła głębokie przerobienie jej duszy. W tym czasie Paulinka, jej siostra, wstąpiła do Karmelu, a ona, nie mogąc z nią być razem, odchorowała tę rozłąkę.

Cudownie uzdrowiona przez uśmiech Matki Najświętszej, która się jej ukazała, gotuje się do Pierwszej Komunii świętej przez rekolekcje. Była to uczta naprawdę święta, w której jej dusza połączyła się po raz pierwszy z Boskim Zbawcą. Łzy radości, szczęścia towarzyszyły jej cały dzień. Od tego czasu, jak mogła, najczęściej przystępowała do Komunii świętej. Czuła to dobrze, że ją Pan Jezus chce mieć wyłącznie; już wtedy zaczęła się ćwiczyć, szczególnie w miłości bliźnich, dając jałmużnę i modląc się za biednych. Rosła czysta, jasna jak lilijka w gronie domowym, z natury nieśmiała, jakby niepewna siebie, w rodzinnym kółku czuła się najszczęśliwsza.

Gdy jej siostra Marynia wstąpiła do Karmelu i ona się nie mogła oprzeć temu głosowi. Miała niepełne piętnaście lat, kiedy swój zamiar wyjawiła ojcu. Ojciec przedstawiał jej trudności, ale nie bronił. Przełożeni jednak, dla młodego jej wieku, czynili trudności, kazali czekać. Wtedy ona wybiera się z ojcem do Rzymu i tu na audiencji u Ojca Świętego, kiedy wszyscy milczą – ona ośmiela się pragnienia swego serca, jak dziecko, przedstawić Ojcu Świętemu: Ojcze Święty, pozwól mi wstąpić do Karmelu w piętnastym roku życia. Ale Ojciec Święty kazał jej się zastosować do woli przełożonych. Ile wtedy cierpiała, trudno powiedzieć. A jednak z prostotą czekała na wolę Bożą. Wreszcie po wielu trudnościach, w skończonym piętnastym roku życia wstąpiła za klauzurę. Sam ojciec jej, choć ją najwięcej kochał, zaprowadził ją sam i płacząc oddał Bogu jako trzecią córkę do Karmelu. Niebawem wstąpiła i czwarta.

(...) Cudowne jej słowa i myśli, wiersze pełne zachwytów o miłości Boga, pokora i prostota czyniły ją aniołem Zgromadzenia. Siły jednak wyczerpywały się. Jak miłością żyła, tak z miłości umarła. Ostatnie jej słowa były: Kocham Cię, ach kocham Cię, Boże. Poszła do nieba, poszła jak dziecko do Ojca, aby stamtąd, jak mówiła, spuszczać deszcz różany na wszystkich i przebyć niebo, czyniąc dobrze na ziemi. (...)

Kazanie wygłoszone w dniu beatyfikacji św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Kraków, 29 IV 1923 r.